W Kiedrzynie pod Radomiem (gm. Gózd) w piątek { 29.10.2021 r } miała się odbyć egzekucja w związku
z rozbudową lotniska w Radomiu-Sadkowie. Ostatni właściciele zabudowanych nieruchomości
pozostający w sporze z PPL ( Polskie Porty Lotnicze ) zostaną wkrótce wyrzuceni ze swoich domów.
W piątek 29 października 2021 r. o godz. 9.30 miała się odbyć egzekucja w ramach postępowania
administracyjnego, dotycząca zabudowanej nieruchomości Kiedrzyn 91. Bez wskazania lokalu
zastępczego i odszkodowania, ponieważ właściciel odwołał się od decyzji odszkodowawczej.
Na odszkodowanie będzie musiał czekać długo. Minister Rozwoju, Pracy i Technologii
poinformował, że ustosunkuje się do odwołania, złożonego przez właściciela na początku
sierpnia br., dopiero 28 lutego 2022 r. – czyli aż po siedmiu miesiącach. Jeśli Minister umorzy
decyzję odszkodowawczą, wtedy procedura wyznaczania wysokości odszkodowania ruszy na
nowo. Jednak ile czasu będzie trwała i jaki skutek przyniesie, nikt dziś nie jest w stanie zgadnąć.
A nową wycenę rzeczoznawcy utrudnić może to, że dom i pozostałe nieruchomości już nie będą
istniały.
W związku z rozbudową portu w Radomiu-Sadkowie – lotniska zapasowego dla planowanego
Centralnego Portu Komunikacyjnego (CPK) – procedurą wywłaszczeniową objętych było
łącznie 82 nieruchomości, w tym 11 nieruchomości zabudowanych. Spór z Przedsiębiorstwem
Państwowym „Porty Lotnicze” (PPL) prowadzą już tylko dwie rodziny. Pozostali właściciele
zabudowanych nieruchomości niestety przegrali walkę i zostali zmuszeni do wydania swoich nieruchomości; wielu
nie otrzymało odszkodowania do dnia dzisiejszego.
OPIS SYTUACJI w Kiedrzynie
W domu, którego dotyczy egzekucja, mieszka wielopokoleniowa rodzina. Seniorzy (72 i 80 lat)
są od lat na emeryturze. 13 listopada będą obchodzili 50-lecie ślubu. Właścicielem ziemi
i nieruchomości jest ich syn, pan Robert. Wraz z nim mieszka tu jego żona i ich dwuletnie dziecko.
Obok domu znajdują się budynki; w jednym z nich (odnowionym i odpowiednio dostosowanym)
właściciel prowadzi działalność gospodarczą. W linii prostej, do centrum Radomia jest stąd
ledwie 5 km. Pół-wiejska, spokojna okolica w ostatnich latach stała się ”sypialnią” Radomia –
zbudowano tu wiele nowych domów. Rozbudowa lotniska Radom-Sadków spadła na nich jak
grom z jasnego nieba. Tryb specustawy, zgodnie z którym inwestycja jest realizowana (Ustawy
o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie lotnisk użytku
publicznego), od początku stawiał właścicieli nieruchomości stojących na drodze lotniska
w bardzo trudnej sytuacji. Odpowiedzialność jest rozmyta: inwestorem jest PPL, nieruchomości
przejmuje Skarb Państwa, a za tryb i wysokość odszkodowania odpowiada właściwy wojewoda
– w tym przypadku wojewoda mazowiecki. Proces teoretycznie powinien działać sprawnie, ale
tak nie jest. A gdy cokolwiek zaczyna przysparzać problemów, wszystkie te podmioty umywają
ręce.
W przypadku nieruchomości, których właścicielem jest pan Robert, przedmiotem sporu jest
przede wszystkim wycena zaproponowana przez wyznaczonego rzeczoznawcę. W porównaniu
do transakcyjnych cen gruntu i nieruchomości, została zaniżona o około 30% w odniesieniu do
nieruchomości oraz o około 50% w odniesieniu do cen okolicznych gruntów.
Wywłaszczenia pod inwestycję PPL , Skarb Państwa prowadzi zgodnie ze swoją logiką: z całego
gospodarstwa o powierzchni około 1,2 ha należącego do pana Roberta pod lotnisko wykrojono
teren o powierzchni około 0,8 ha, leżący pośrodku. Akurat tam usytuowane są zabudowania. Do
tego Skarb Państwa nie jest zainteresowany wykupem pozostałej ziemi, choćby części z tyłu, bez
drogi dojazdowej, położonej obok planowanego ogrodzenia lotniska. Ten kawałek działki
bezpowrotnie utraci wartość, ale pozostanie to zmartwieniem jej właściciela – wbrew zapisom
Ustawy (Art. 25. 2).
Inwestor, by przyspieszyć prace, chciał przejąć nieruchomość przed upływem 120 dni, które
przewiduje procedura wywłaszczeniowa zapisana w specustawie. Właścicielowi
zaproponowano ugodę: za wyprowadzkę przed terminem miał otrzymać 2600 zł netto (dla całej
rodziny), płatne co miesiąc do dnia wypłaty odszkodowania.
Dla wielu postronnych osób może się to wydawać godną kwotą i propozycją wartą rozważenia. Jednak wynajęcie w okolicy 3-pokojowego mieszkania lub domu oraz pomieszczeń na maszyny niezbędne do prowadzenia
działalności gospodarczej, to wydatek niemal czterokrotnie wyższy: potrzeba na to około
10 tys. zł miesięcznie.
Interesujący jest również wątek nowego podziału gruntu, zgodnego z potrzebami PPL.
Właściciel do dziś nie zna granic działek po dokonanym podobno podziale nieruchomości. Nowy
podział geodezyjny według jego wiedzy się nie odbył, o czym świadczy np. brak jakichkolwiek
znaków tyczenia. Właścicielowi nie przedstawiono też operatu geodezyjnego. Chcąc dowiedzieć
się gdzie może np. składować materiały budowlane lub maszyny po wywłaszczeniu – by zgodnie
z prawem złożyć je na swojej części działki – będzie musiał ze swoich środków opłacić ponowną
pracę geodety.
„PPL jako inwestor nie zachowywał się wobec nas jako strona sporu, lecz jak przeciwnik wykorzystujący
swoją przewagę. Wymagano od nas dodatkowych procedur, nie przewidzianych w zapisach specustawy
- np. żądano od nas, jak i od innych właścicieli przejmowanych nieruchomości, podpisywania zgody na
utajnienie informacji związanych z kolejnymi etapami postępowania wywłaszczeniowego.
Wprowadzano nas w błąd, by wymusić oczekiwane zachowania. Oddzielano poszczególne sprawy, by
zachwiać solidarny początkowo opór mieszkańców Kiedrzyna”- powiedział pan Robert.
„Chciałabym podkreślić, że nie mamy żalu do osób, które podpisały ugody – presja była bardzo silna.
My mamy wsparcie rodziny, dzięki czemu nie zostaniemy wyrzuceni po prostu na bruk. – dodała pani
Agnieszka, siostra właściciela.
Specustawa przewiduje obowiązek wskazania lokalu zamiennego (Art. 26.3). Ze względu na
potrzeby seniorów oraz fakt, że inni członkowie rodziny mieszkają w Radomiu i w okolicy tego
miasta, rodzinie zależało, by nie zrywać istniejących więzi społecznych i po wywłaszczeniu
zamieszkać w możliwie bliskiej okolicy. Wniosek w tej sprawie pan Robert złożył w terminie –
marcu br. W maju br., wraz z innymi przedstawicielami swojej rodziny uczestniczył w spotkaniu
mieszkańców Kiedrzyna z wojewodą mazowieckim, podczas którego obecni zostali
poinformowani że ani w gminie Gózd, ani w Radomiu, lokali zamiennych nie ma, natomiast ‘jakieś’
lokale są w Warszawie. Konkretów zabrakło. Do dziś pisemny wniosek o lokal zamienny
pozostał bez odpowiedzi.
Na sprzeciw wobec praktyk wywłaszczeniowych stosowanych przy realizacji tej inwestycji
zdecydowało się tylko kilka rodzin, a ostatecznie w stanie sporu pozostają jedynie dwie rodziny.
W najbliższych dniach egzekucji spodziewa się również rodzina mieszkająca w zabudowanej
nieruchomości Kiedrzyn 103.
RADOM – perspektywy lotniska
Wg prognoz IATA Consulting z 2019 r., ujawnionych w rządowym dokumencie „Polityka rozwoju
lotnictwa cywilnego w Polsce do 2030 r. (z perspektywą do 2040 r.)”, lotnisko Radom-Sadków
w 2025 r. ma obsłużyć 2,7 mln pasażerów, jednak w kolejnych latach, po uruchomieniu
Centralnego Portu Komunikacyjnego, ich liczba ma stopniowo spaść do poziomu zaledwie 700-
800 tys. Są to prognozy optymistyczne, sprzed pandemii i załamania rynku lotniczego.
Najnowsze, aktualne prognozy IATA pozostają utajnione przez spółkę CPK.
Koszt budowy nowego lotniska w Radomiu ma wynieść 800 mln zł. Koszt wywłaszczeń jest przy
tym znikomy. Co więcej, pozostałby nieznaczny, nawet gdyby wywłaszczenia zostały
przeprowadzone w mniej bezwzględny sposób, dając mieszkańcom Kiedrzyna możliwość
utrzymania dotychczasowego poziomu życia, pomimo wstrząsu związanego z wymuszoną
przeprowadzką.
WYWŁASZCZENIA w trybie specustawy
Problem wywłaszczeń w Kiedrzynie jest istotny, choć na razie dotyczy niewielu osób. Procedury
i złe praktyki, które zostały tu zastosowane, wkrótce poruszyć mogą tysiące osób mieszkających
w Baranowie, Teresinie i Wiskitkach – na terenie przyszłego megalotniska CPK. Obejmą też tych,
którzy mają pecha mieszkać na terenie lub w pobliżu planowanych „szprych” CPK
i Autostradowej Obwodnicy Warszawy – części Obwodnicy Aglomeracji Warszawskiej, która
ma powstać w standardzie autostrady, by obsłużyć ruch cargo z CPK.
Szczególnie razi asymetria: opinię społeczną bulwersują wysokie wynagrodzenia otrzymywane
przez bardzo licznych pracowników spółki CPK. Gigantyczne kwoty wydawane są na budowę
lotnisk w Radomiu i Baranowie – czyli inwestycje, w których sukces i ekonomiczny sens wątpią
uznani eksperci. W tym samym czasie obywatele, którzy są wywłaszczani, by inwestycje te
zbudować, są traktowani w bezwzględny sposób. W wielu przypadkach dochodzi do naginania
prawa, by zaniżyć wysokość należnych odszkodowań. Opresyjność państwa nie ma przy tym
ekonomicznego uzasadnienia: w całym procesie inwestycyjnym trwonione są znacznie większe
kwoty, np. na działania propagandowo-reklamowe.
GŁOS NEWS 